Veel steden staan voor dezelfde uitdaging om betrouwbare data te verkrijgen en ermee aan de slag te gaan. Daarom sloegen de centrumsteden Mechelen, Antwerpen, Leuven en Roeselare de handen in elkaar om gezamenlijk retaildata aan te kopen rond drukte en bestedingen, om handel en horeca te ondersteunen in het nemen van meer doelgerichte en effectieve beslissingen. Zo streven de betrokken steden naar gezonde ondernemingen en winkelgebieden.
De winkelsteden Mechelen, Antwerpen, Roeselare en Leuven werken samen met expertise partner Thomas More-hogeschool, aan het project ‘Datagestuurde winkelgebieden’. Dit project onderzoekt hoe data gebruiksvriendelijk kan worden aangeboden aan handel en horeca en ondersteunt ondernemers om deze data te implementeren in hun businessplannen, via de ontwikkeling van een handelaarsdashboard. Daarnaast wordt een algemeen dashboard uitgewerkt op maat van steden en gemeenten, om het stedelijk beleid rond handel en horeca te versterken met data.
Meten is weten
“We willen inspelen op de noden van de lokale economie. Het vertrekpunt is de lokale handelaar en horecaondernemer in het winkelgebied. Door data nuttig in te zetten wil de stad cruciale ondersteuning bieden om economische data effectief te hanteren, met als doel de lokale handelaar en horecaondernemer te gidsen naar een efficiëntere bedrijfsvoering en zo te streven naar gezonde ondernemingen in een gezond winkelgebied. Meten is weten”, klinkt het bij Greet Geypen, schepen van Economie.
“Bij ons beleid rond slimme stad ligt de focus niet op het digitaliseren zelf, maar op de dienstverlening voor de Mechelaar. In dit geval specifiek de handelaars en horecaondernemers. Een belangrijk aandachtspunt is privacy: de verzamelde data mogen nooit te herleiden zijn tot individuele personen. Met de data die binnen dit project verzameld worden, kunnen we ondernemers helpen om bijvoorbeeld hun personeelsplanning of stockbeheer te optimaliseren”, aldus Rina Rabau, schepen van Slimme Stad.
Vraag naar zelf te capteren data
Het voortraject van dit project werd afgerond i.s.m. Thomas More, om de databehoeften van handelaars en steden in kaart te brengen. Op basis van hun grootste databehoeften, werd bepaald welke informatie moet worden opgenomen in het dashboard.
Naast de vrij beschikbare data die de dashboards kunnen voeden (over het weer, de evenementenkalender, vanuit Toerisme Vlaanderen, …), werd uit het onderzoek ook duidelijk dat er een nood is om nog verdere data aan te kopen of zelf te capteren, over onder meer drukte en bestedingsgedrag. Deze data kan dan gekoppeld worden aan andere data zoals o.a. het weer en de activiteitenkalender van de stad om tot bruikbare inzichten te komen voor zowel handel en horeca als voor de steden zelf.
“Zicht hebben op de concentratie van mensen in een stad biedt veel voordelen voor handelaars, horeca-uitbaters, investeerders en andere ondernemers. Met de druktemeter kan de relatie tussen de drukte en de omzetgegevens van horeca en handel gelegd worden. Deze gegevens kunnen ook gebruikt worden om meer retailers aan te trekken”, aldus Greet Geypen.
Voor de gezamenlijke aankoop van de retaildata werd een bestek opgemaakt voor de druktemeting en een afzonderlijk bestek voor het bestedingsgedrag. Inmiddels werden deze opdrachten gegund aan respectievelijk Proximus en de firma Cropland.
Kostprijs bijna 1 miljoen euro
Het project loopt gelijktijdig in Mechelen, Antwerpen, Roeselare en Leuven, en dat voor een budget van in totaal bijna 970.000 euro. Het Vlaams Agentschap Innovatie en Ondernemen (VLAIO) en het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) investeren elk 40% van het budget. De overige 20% dragen de steden zelf bij. Ook Thomas More is betrokken in zowel het ontwikkelen van het handelaarsdashboard als het coachen van de ondernemers om van bij het begin een zo groot mogelijke impact te genereren.
De dashboards zullen voornamelijk inzetten op data rond drukte en bestedingen. Het gaat hierbij om samengevoegde en geanonimiseerde gegevens, waarbij strikte minimumdrempels gehanteerd worden m.b.t. de privacy. Er worden hierbij dus geen persoonsgegevens gebruikt of opgeslagen. De data zijn op geen enkele mogelijkheid te herleiden tot specifieke personen.