Na de verhuis van AZ-Sint Maarten naar de nieuwe campus in Mechelen-Noord, werden de leegstaande gebouwen tijdelijk in gebruik genomen door o.a. het CAW en het Rode Kruis. Dit jaar worden de gebouwen inclusief kelders en ondergrondse garage afgebroken in functie van de nieuwe ontwikkeling tot woonzorgsite. De vrijgekomen ruimte moet plaats bieden aan het woonzorgcentrum Hof van Egmont, een private residentiële ontwikkeling, een ondergrondse (rotatie)parking en een publieke groene ruimte. Parallel met de sloopwerken die deze zomer opstarten, vindt er een archeologisch onderzoek plaats.
Het oude ziekenhuis en de ondergrondse parking worden vanaf de zomer dit jaar gesloopt. Nadien kan er gestart worden met de bouw van een nieuw woonzorgcentrum voor het Hof van Egmont. Er zullen zorgflats en kleinschalig wonen voor mensen met dementie zijn, twee dagcentra en een centrum voor kortverblijf. Daarnaast zullen er enkele private woningen gebouwd worden.
Vooronderzoek formuleert hoge verwachtingen
Het plangebied is gelegen in de historische stadskern van Mechelen, gelegen tussen de Zwartzustersvest, de Keizerstraat, de Blokstraat en de Zwartzustersberg.
“Het vooronderzoek formuleert een hoge archeologische verwachting voor sporen uit de periode van de middeleeuwen tot en met de 19de eeuw. Ter hoogte van de gebouwen die in 2000 gesloopt werden maar waar tot op heden geen opgravingen plaatsvonden en geen parkeergarage of kelders werden gebouwd, bestaat nog een redelijke kans op het aantreffen van archeologische sporen die kunnen resulteren in een belangrijke kenniswinst”, klinkt het bij Koen Anciaux, schepen van Gebouwen en Monumenten. “We denken dan onder meer aan de Heergracht en de daarbij aansluitende laatmiddeleeuwse woningen en ateliers van ambachtslui en aan de invulling van het kleine bouwblok tussen de Zwartzustersberg, Zwartzustersvest en het verdwenen deel van de Blokstraat. In het plangebied bevinden zich zones waar de bodem tot op heden niet of minder werd geroerd. Daar zouden ook nog waardevolle sporen kunnen worden aangetroffen.”
Aanstellingsprocedure archeoloog lopende
Het Onroerend erfgoeddecreet verplicht, het Zorgbedrijf Rivierenland, de aanvrager van de stedenbouwkundige vergunning om een archeologienota toe te voegen bij de vergunningsaanvraag.
“Het stadsontwikkelingsproject van de Zwartzustersvest is onderworpen aan deze verplichting. In het kader van de sloopvergunning werd in augustus 2021 reeds een archeologische vooronderzoek opgemaakt. Hierin werd werfbegeleiding door een erkend archeoloog als maatregel opgenomen. Er moet nu een erkend archeoloog worden aangesteld om deze werfbegeleiding uit te voeren. Daarnaast is een nieuwe/herwerkte archeologienota nodig als voorwaarde om een vergunning voor de nieuwbouw te verkrijgen”, verduidelijkt Greet Geypen, schepen van Stadsontwikkeling. De procedure voor het aanstellen van een van een archeoloog, is momenteel lopende.
Sloopvergunning reeds verleend
De sloopvergunning is reeds verleend. De aanstellingsprocedure van de sloopaannemer loopt nog, de start van de sloopwerken wordt voorzien in de zomer van dit jaar . De werfbegeleiding door de erkende archeoloog wordt gelijktijdig met de sloop van de ondergrondse delen opgestart.
“In een regulier traject legt de vergunningverlenende overheid op dat de maatregelen uit de archeologienota, uitgevoerd moeten worden bij realisatie van de werken. Voor de nieuwbouw willen we al het veldonderzoek naar voren schuiven en uitvoeren nog voor de vergunning verleend is, om de planning niet in het gedrang te brengen. Hiervoor moet eerst een toelatingsaanvraag ingediend worden. Van zodra goedgekeurd kan er vooronderzoek met bodemingreep gebeuren, in coördinatie met de planning van de sloopaannemer”, aldus Greet Geypen.
De aanwezige ziekenhuisgebouwen zullen worden gesloopt met inbegrip van de ondergrondse structuren (funderingen, kelders, ondergrondse parking) en rondom zal de aanwezige verharding worden opgebroken en verwijderd.
Om de overlast zo minimaal mogelijk te houden worden er minder hinder maatregelen gehanteerd tijdens de sloop, om steeds tegemoet te komen aan eventuele onrust.
Monumenten gevrijwaard
De aangrenzende wegenis en bebouwing aan de zijde van de Zwartzustersvest, de Keizerstraat, de Blokstraat en de Zwartzustersberg blijft gevrijwaard, met inbegrip van de enkele beschermde monumenten zoals de Sint-Pieter en -Pauluskerk, de Stadsschouwburg en een neoclassicistisch burgerhuis aan de Zwartzustersvest, en de als bouwkundig erfgoed vastgestelde U-vormige vleugel die de restanten vormen van het in 1854-1857 gebouwde stedelijk Onze-Lieve-Vrouwhospitaal. Eén van de te slopen ziekenhuisvleugels is aangebouwd tegen dit gebouw. De 19de-eeuwse ziekenhuisvleugel wordt wind- en waterdicht wordt gemaakt in afwachting van de nieuwbouw.
Definitief ontwerp
De vergunning voor de herontwikkeling is nog niet verleend. De aanstellingsprocedure van het bouwteam loopt nog. Volgens huidig inzicht wordt het definitief ontwerp aan het einde van dit jaar ingediend voor vergunningsaanvraag.